Brodeur
Dołączył: 06 Lip 2006
Posty: 11
Przeczytał: 0 tematów
Ostrzeżeń: 0/5
|
Wysłany: Sob 19:41, 08 Lip 2006 Temat postu: Historia Strazy Ochrony Kolei |
|
|
Cytat: | Dzieje Straży Ochrony Kolei ściśle związane są z polskimi kolejami. W listopadzie 1918 r. na wniosek Warszawskiej Dyrekcji Kolejowej Ministerstwo Kolei Żelaznych powołało do życia jej protoplastkę - Straż Kolejową. Na jej czele stanął Emil Rauer, prezes I Okręgu "Sokoła" Ziemi Warszawskiej. Powodem utworzenia Straży był pogarszający się z roku na rok stan bezpieczeństwa - dziś byśmy powiedzieli - na obszarze
kolejowym. Ówczesna prasa alarmowała: "Kradzieże na kolejach odbywały się w takim niemal stopniu jawnie i hurtownie, w jakim jawnie i hurtownie odbywały się pochody i wiece. Uzbrojone bandy wobec sterroryzowanej służby wywoziły z terenu kolejowego naładowane furmanki towarów, a bezkarność złoczyńców pewna była zazwyczaj, gdyż personel stacyjny ani nieuzbrojony, ani nieprzygotowany i bynajmniej zresztą nie przeznaczony do walki z bandytyzmem". Powołanej do życia na wzór wojskowy nowej, uzbrojonej formacji wyznaczono niezwykle odpowiedzialne zadania: - ochrona terenu kolejowego oraz wszelkiego majątku kolei państwowych, - zapewnienie bezpieczeństwa osobistego pasażerów oraz ich mieniu, - ochrona transportów państwowych, komunalnych i prywatnych, - utrzymanie ładu, porządku i bezpieczeństwa publicznego na dworcach i terenie kolejowym, - ochrona mostów i linii telegraficznych w obrębie wywłaszczenia kolejowego, - kontrola nad wykonaniem przepisów prawnych Ministerstwa Kolei Żelaznych. Straż Kolejowa, będąc jedynym organem wykonawczym na terenie kolejowym, przejęła również ochronę transportów oraz obiektów wojskowych. Biorąc na siebie tak poważny ciężar obowiązków, nie mogła pozostawać dłużej jednostką cywilną. 28 kwietnia 1919 r. - mimo licznych sprzeciwów - Ministerstwo Spraw Wojskowych wydało dekret o przyjęciu Straży Kolejowej na czas wojny pod rozkazy tegoż Ministerstwa. Zmieniono również jej nazwę na Wojskową Straż Kolejową, uzupełniając m.in. jej zadania o ochronę transportu i majątku wojskowego, służbę wartowniczą przy mostach, tunelach, wiaduktach i centralach łączności, ochronę wież ciśnieniowych, cystern z paliwem i punktów żywnościowych dla przejeżdżających żołnierzy. W niespełna rok później, 1 lutego 1920 r., Wojskowa Straż Kolejowa została rozwiązana, a całość spraw związanych z utrzymaniem porządku i bezpieczeństwa na obszarach kolejowych przejęła Policja Państwowa. Ta, jak się wkrótce okazało, nieprzemyślana decyzja spowodowała gwałtowny wzrost przestępczości na Kolei. Policja nie była, bowiem w stanie zapanować nad tak rozległym obszarem. Kradzieże przesyłek kolejowych i urządzeń sterowania ruchem, układanie przeszkód na torach, napady na podróżnych w pociągach i na dworcach stały się codziennością. Sytuacja ta trwała 14 lat. Dopiero w 1935 r., na mocy ustawy z 15 marca 1934 r. o ochronie porządku na kolejach użytku publicznego, przystąpiono do organizacji Straży Ochrony Kolei. Nowej formacji przyznano dosyć wysokie uprawnienia, m.in. prawo do nakładania grzywien w drodze doraźnych nakazów karnych, prawo legitymowania i zatrzymywania oraz doprowadzania do jednostek Policji Państwowej winnych naruszenia przepisów porządkowych na kolei oraz noszenia i użycia broni palnej. Przyjęcie tych nowych aktów prawnych przyczyniło się do stopniowej poprawy stanu porządku i bezpieczeństwa na kolei. Jeszcze w trakcie trwania II wojny światowej 22 lipca 1944 r. Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego powołał Ministerstwo Komunikacji, Poczt i Telegrafów, w którego skład weszły również koleje państwowe. W dwa dni później powstała dyrekcja okręgowa kolei, której podlegały dwie poddyrekcje w Białymstoku i Rzeszowie. Komenda Straży Ochrony Kolei, jako jeden z trzech referatów weszła w skład Biura Wojskowego DOKP w Lublinie. Wkrótce powstały komendy okręgowe SOK: w Katowicach, Bydgoszczy, Poznaniu, Krakowie, Kluczborku, Szczecinie, Suchej Beskidzkiej i Wrocławiu. Kadrę kierowniczą tych jednostek stanowili powracający z niewoli hitlerowskiej oficerowie, a także przedwojenni pracownicy kolei. Główne zadania SOK w tym czasie sprowadzały się do ochrony transportów wojskowych i zaopatrzeniowych, przejmowania i ochrony mienia kolejowego i samych kolejarzy oraz zwalczania elementu przestępczego. We wrześniu 1946 r. nastąpiła częściowa reorganizacja formacji. Powołana została Komenda Główna SOK, na której czele stanął płk Ignacy Robb "Norbut". Jego zastępcami zostali: płk Andrzej Adryan oraz ppłk inż. Lewandowski. Z rozkazu Naczelnego Dowódcy WP pod koniec tego roku Służba Ochrony Kolei objęła całkowitą ochronę linii kolejowych. Sokiści ramię w ramię z żołnierzami WP walczyli nie tylko o zabezpieczenie obiektów i terenów kolejowych, ale także o granicę Państwa. Pełnili wspólne patrole, między innymi przy użyciu drezyn pancernych. Po okresie walk nastąpił czas szkolenia funkcjonariuszy, obejmujący zagadnienia wojskowe, kolejowe oraz ogólne. W celu zapewnienia kadr oficerskich dla liczącej w 1947 r. blisko 40 tys. sokistów, Komenda SOK w porozumieniu z MON rozpoczęła organizowanie kursów wojskowo-kolejowych przy oficerskich szkołach WP. 20 września 1947 r. odbyła się pierwsza promocja 186 absolwentów łódzkiego kursu, w roku następnym świadectwa odebrało 247 podporuczników i chorążych SOK. Rok 1955 to kolejna reorganizacja formacji. Zarządzeniem Ministra Kolei z 18 czerwca 1955 r. w sprawie organizacji i zakresu działania organów straży kolejowej oraz straży zakładowych, w resorcie kolei przestała funkcjonować Służba Ochrony Kolei. Jej miejsce, na 5 lat, zajęła Straż Kolejowa, którą wspierać zaczęła utworzona w tym samym roku Kolejowa Milicja Obywatelska. W roku 1960, na podstawie Ustawy o kolejach, powrócono do poprzedniej nazwy - Służba Ochrony Kolei. Jednak skutki reorganizacji, a zwłaszcza odejście z jej szeregów wielu doświadczonych funkcjonariuszy, długo jeszcze dawały o sobie znać pogarszającym się stanem bezpieczeństwa i porządku na kolei. Dopiero podjęcie ścisłej współpracy z organami ścigania, wojska oraz ochrony granic, wspólne akcje prewencyjne w pociągach i na dworcach, jak również powołanie oddziałów operacyjnych SOK (1982 r.) zaowocowały zdecydowanym spadkiem liczby przestępstw, głównie kradzieży, na obszarze kolejowym. Oddziały operacyjne, których zadaniem było m.in. przeprowadzanie akcji ochronnych, porządkowych i zapobiegawczych na terenie kolejowym, patrolowanie szczególnie zagrożonych szlaków, odcinków linii i stacji kolejowych oraz konwojowanie pociągów towarowych, wymagających szczególnego nadzoru, funkcjonowały do roku 1992. To dzięki nim SOK odnotowała na swoim koncie spektakularnych sukcesów. W roku 1985 wydzielono komendy rejonowe SOK z zależności od rejonów przewozów kolejowych. Kolejna reorganizacja SOK nastąpiła w roku 1997. Formacji przywrócono nazwę Straż Ochrony Kolei, zmieniono umundurowanie, wzorując je na wojskowym, wyodrębniono organizacyjnie Komendę SOK i w jej ramach oddziały okręgowe i rejonowe. W październiku 2001 r. SOK włączono w struktury PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., zachowując jednak samodzielność organizacyjną służby.
[link widoczny dla zalogowanych] |
Post został pochwalony 0 razy
|
|